artykuł hasłowy:  prosić

Jednostki:
(1) 1.a. 'wyrażać życzenie, chęć otrzymania czegoś, zwracać się do kogoś w celu otrzymania, uzyskania czegoś (w wypadku zwracania się do boga też często modlić się), rogare, petere aliquid ab aliquo (etiam precari deum)': a. absolute:
(2) ~ bez kontekstu:
(3) b.aa. b. z dopełnieniem (bliższym) nazywającym tego, do kogo jest skierowana prośba: aa. w gen.:
(4) ~bb. w gen. a. acc.:
(5) ~cc. w gen. z przyimkiem: do kogoś, od kogoś, u kogoś:
(6) ~dd. w dat. z przyimkiem: ku komuś:
(7) c.aa. c. z dopełnieniem (dalszym) nazywającym osobę, w której interesie składa się prośbę: aa. w acc. z przyimkiem: za kogoś:
(8) bb. w instr. z przyimkiem: za kimś:
(9) d. z dopełnieniem (dalszym) nazywającym osobę, której autorytet proszący przywołuje: w acc. z przyimkiem: prze kogoś:
(10) e.aa. e. z dopełnieniem (dalszym) albo zdaniem nazywającym przedmiot prośby: aa. w gen.:
(11) ~
(12) bb. w dat. z przyimkiem: k czemuś:
(13) cc. w acc.:
(14) dd. w acc. z przyimkiem: o coś, prze coś, za coś:
(15) ~ 'przepraszać, orare aliquem, ut ignoscat':
(16) ee. z acc. cum inf.:
(17) ~
(18) ff. ze zdaniem przedmiotowym:
(19) gg. ze zdaniem formalnie niezależnym:
(20) 2. 'zaprosić kogoś, namówić do przybycia, wezwać, aliquem invitare, arcessere':
(21) ~
(22) 3. 'pytać, rogare, quaerere ex aliquo':
(23) 4.a. 4. w błędnym rozumieniu: a. łac. imprecare 'przeklinać' jako precari 'prosić':
(24) ~b. czeskiego zprostiti 'liberare' jako prositi 'deprecari':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(9) d.
Definicjaz dopełnieniem (dalszym) nazywającym osobę, której autorytet proszący przywołuje: w acc. z przyimkiem: prze kogoś:
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Gdi wlodika zabyye slyachczycza, ... ma prosycz (petere) prze bog, abi yemu obrazenye otpusczono
Przykład
w transkrypcji		Gdy włodyka zabije ślachcica, ... ma prosić (petere) prze Bog, aby jemu obrażenie otpuszczono
LokalizacjaSul 93.