artykuł hasłowy:  rzec

Jednostki:
(1) 1.a. 1. 'posłużyć się słowami dla zakomunikowania myśli i przeżyć, powiedzieć, verba pronuntiare, fari, verbis aliquid exsequi, dicere, loqui': a. dopełnienia bliższego brak a. dopełnieniem zaimek:
(2) ~
(3) ~ podmiotem mówiącym rzeczownik głos, rzecz, słowo itp.:
(4) ~ przenośnie:
(5) ~~
(6) ~
(7) ~ 'pomyśleć, cogitare':
(8) ~
(9) ~
(10) ~
(11) ~ do kogoś:
(12) ~ komuś:
(13) ~
(14) ~ przenośnie:
(15) ~ k(u) komuś:
(16) ~
(17) ~ 'odpowiedzieć na to, ad hoc respondere':
(18) ~
(19) ~ przeciw komuś, czemuś:
(20) ~~ 'sprzeciwić się czemuś, zaprotestować, alicui rei contradicere, resistere':
(21) ~ 'o kimś, de aliquo':
(22) ~ na coś:
(23) ~ o kimś, czymś:
(24) ~ wprowadza wypowiedzenie wyjaśniające treść wcześniejszego tekstu 'innymi słowy, to znaczy, czyli, id est':
(25) ~
(26) b. ze zdaniem dopełniającym lub innym, a. acc. cum inf.:
(27) ~
(28) ~ do kogoś:
(29) ~ komuś:
(30) ~ ku komuś:
(31) ~ ku czemuś:
(32) ~ przeciw czemuś:
(33) ~ o kimś:
(34) ~
(35) c. 'dopełnieniem rzeczownik w acc.:
(36) ~ wyjątkowo w instr.:
(37) ~ komuś:
(38) ~ k(u) komuś:
(39) ~ przeciw komuś:
(40) ~ za kimś:
(41) ~ o kimś, czymś:
(42) 2. 'nazwać, nazywać, appellare, nominare':
(43) ~ komuś:
(44) ~ kogoś jakiegoś:
(45) ~ 'uznawać, uważać, comprobare, putare':
(46) 3. 'wcześniej wymienić, wspomnieć, określić, supra nominare, commemorare, definire':
(47) 4. 'obiecać, przyrzec, promittere':
(48) 5. 'informować, podawać do wiadomości, aliquem certiorem facere, docere, aliquid tradere': (podmiotem utwór pisany):
(49) ~ (podmiotem autor utworu pisanego):
(50) 6. 'wykłada się, znaczy, significat':
(51) 7. rzec się 'udać, stworzyć pozory, simulare, fingere':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(31) ~
Definicjaku czemuś:
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Aby tego nykt nye mnymal, yzby ku stavyenv (pro slavyenyv) rzeczono, ize on (sc. Jan), a nye Pyotr vschedl v szyen
Przykład
w transkrypcji		Aby tego nikt nie mnimał, iżby ku stawieniu rzeczono, iże on (sc. Jan), a nie Piotr wszedł w sień
LokalizacjaRozm 672–3.