artykuł hasłowy:  tu

Jednostki:
(1) 1.a. 1. wskazuje miejsce dziania się a. położenia czego 'w tym miejscu (określonym lub domyślnym), tu, tutaj, hoc loco, hic': a. miejsce w pobliżu mówiącego i słuchającego, wynikające z konsytuacji:
(2) ~ 'tu właśnie, hoc ipso loco':
(3) ~
(4) ~ z uściśleniem lokalizacji:
(5) ~
(6) ~ tu 'na tym świecie, na ziemi, w tym życiu (czasem w przeciwstawieniu do życia przyszłego po śmierci, do nieba), in hac terra, in hac vita humana (nonnumquam vita futura, caelum opponitur)':
(7) ~ z odcieniem przeciwstawienia innemu miejscu:
(8) ~
(9) ~
(10) ~
(11) ~
(12) ~~ o miejscu w utworze pisanym:
(13) b.aa. b. miejsce identyczne z uprzednio wymienionym, nazwanym (może być zastąpione przez tam): aa. bezpośrednio:
(14) ~ z powtórzeniem lub uściśleniem lokalizacji:
(15) ~bb. pośrednio (przez wskazanie ludzi):
(16) c. miejsce nieokreślone (które będzie dopiero w przyszłości ustalone):
(17) 2. wskazuje kierunek akcji 'do tego miejsca, ku mnie, ku nam, usque ad hunc locum, ad me, ad nos':
(18) 3.a. wskazuje czas akcji: a. użycia równocześnie czasowe i lokalne 'tu i teraz, hoc loco et hoc tempore':
(19) ~b. 'wtedy, wówczas, w tamtej (minionej) chwili, illo (praeterito) tempore, tum':
(20) 4. wkazuje na sytuację, okoliczności akcji w poprzedzającym kontekście 'w tej sytuacji, w tych okolicznościach, w tym położeniu, przy tej okazji, cum res ita se habeant, hac occasione oblata':
(21) 5. zaczyna zdanie, nawiązując do sytuacji lub faktu przedstawionego w poprzednim zdaniu i zwracając uwagę na następującą po nim wypowiedź (niekiedy z odcieniem wynikowym) 'tam właśnie, wtedy właśnie, w tej chwili, więc, eo ipso loco, illo ipso tempore, quo tempore, itaque':
(22) ~
(23) 6.a. w zdaniu złożonym jest zapowiednikiem zdania: a. miejscowego: tu... gdzie(ż), gdzieby:
(24) ~
(25) ~
(26) ~
(27) ~b.
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(20) 4.
Definicjawkazuje na sytuację, okoliczności akcji w poprzedzającym kontekście 'w tej sytuacji, w tych okolicznościach, w tym położeniu, przy tej okazji, cum res ita se habeant, hac occasione oblata':
Gramatykazaimek
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Na tho waszey navky proszymy, kthory thv ortel moze szye ostacz (que sententia constare possit)
Przykład
w transkrypcji		Na to waszej nauki prosimy, ktory tu ortel może sie ostać (que sententia constare possit)
LokalizacjaOrtOssol 40, 4, sim. ib. 80, 1, OrtMac 46. 107, etc.