artykuł hasłowy:  ustawić, ustawić się

Jednostki:
(1) 1.a. 1. 'umieścić, postawić, ulokować, ponere, collocare, statuere, sistere': a. o obiektach konkretnych, de rebus:
(2) ~b. o osobach, de personis:
(3) ~ 'postawić kogoś w pewnej sytuacji, warunkach, aliquem in statu quodam collocare':
(4) ~ (w postępowaniu sądowym, in re ad iudices delata) 'przedstawić w sądzie, in iudicio ostendere':
(5) ~ ustawić się 'pojawić się, stanąć, se sistere, venire, apparere':
(6) ~c. w użyciach przenośnych, translate: ustawić oblicze przeciw komuś 'przeciwstawić się komuś, alicui adversari, resistere, repugnare':
(7) ~ 'skierować wzrok, tu: postanowić coś, oculos conicere in aliquid, hoc loco: aliquid constituere, consilium capere':
(8) ~ 'nadać twarzy pewien wygląd, vultum quendam induere':
(9) ~ 'wziąć coś do serca, przejąć się czymś, zapamiętać, imprimere aliquid in animo, aliqua re commovori, aliquid memoria tenere':
(10) 2. 'mocno osadzić, dać mocne podwaliny, aliquid diligenter fundare, firma re substruere, firma fundomenta iacere': [ustawić ziemię]
(11) ~ o życiu duchowym, wewnętrznym, de vita spirituali, interiore, quae dicitur:
(12) ~ 'nadać moc prawną, potwierdzić, aliquid ratum reddere, confirmare':
(13) 3. 'zbudować, założyć, aedificare, condere, constituere':
(14) ~
(15) ~ 'grunt osadzony, zabudowany, zagospodarowany, ager, in quo homines collocati rem familiarem constituerunt':
(16) ~ 'uformować, stworzyć, formare, facere, creare':
(17) 4. 'ustanowić, zarządzić, nakazać, ustalić, constituere, ponere, praecipere, iubere':
(18) ~
(19) ~ dubium:
(20) 5.a. 5. 'wyznaczyć, określić, constituere, definire': a. miejsce:
(21) ~b. czas:
(22) ~c. gwarancje:
(23) 6. 'powierzyć komuś władzę, urząd, funkcję, zadanie, mianować kimś, dare alicui potestatem, mandare magistratum, munus, in aliqua re aliquem constituere': bez kontekstu polskiego:
(24) ~ kogoś:
(25) ~ kogoś w coś:
(26) ~ kogoś kimś:
(27) ~ acc. cum inf.:
(28) 7. 'przeznaczyć, destinare':
(29) 8. 'pouczyć, docere, praecipere, monere':
(30) 9. ustawić się 'zatrzymać się, przestać płynąć, consistere, fluere desinere':
(31) 10. w zbyt dosłownym tłumaczeniu tekstu łac.: 'dać, dare':
(32) 11. '?':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(12) ~
Definicja'nadać moc prawną, potwierdzić, aliquid ratum reddere, confirmare':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Gedna nyewyastą przed gayonym sądem swe gymyenye y swa rzecz wsdala y vstawyla (bona sua et causam confirmavit et donavit, OrtMac 26: gyesth... usthawyla, OrtOssol 29, 1: vstanowyla)
Przykład
w transkrypcji		Jedna niewiasta przed gajonym sądem swe jimienie i swą rzecz wzdała i ustawiła (bona sua et causam confirmavit et donavit, OrtMac 26: jest... ustawiła, OrtOssol 29, 1: ustanowiła)
LokalizacjaOrtOssol 11, 3.