artykuł hasłowy:  wrócić (się)

Jednostki:
(1) 1.a. 1. wrocić (się) 'przyjść na miejsce, w którym się już było, redire, reverti, regredi': a. bez określeń lokalnych w tekście polskim lub z określeniami bez użycia form deklinacyjnych:
(2) 1.~ przenośnie:
(3) 1.~
(4) 1.~
(5) 1.b.aa. b. z określeniami docelowymi wyrażonymi z użyciem form deklinacyjnych: aa. gen. do kogoś, czegoś:
(6) 1.~
(7) 1.~bb. dat. k(u) komuś, czemuś:
(8) 1.~
(9) 1.~ 'podjąć porzucony temat, ad propositum reverti':
(10) 1.~cc. acc. na kogoś, coś:
(11) 1.~
(12) 1.~ w coś: [wrocić się w ziemię]
(13) 1.~
(14) 1.c. wyrażenia, zwroty i użycia specjalne: (o porze roku, de anni tempore) 'nastać, pojawić się na nowo, jeszcze raz, redire, revolvi':
(15) 1.~ 'rozmyślić, rozważyć, zastanowić się, secum revolvere, cogitando volvere':
(16) 1.~ 'na nowo się przypomnieć, denuo in memoriam venire':
(17) 2. 'przyprowadzić a. odesłać kogoś na poprzednie a. inne miejsce, remittere, reducere aliquem':
(18) 2.~
(19) 2.~
(20) 2.~ 'dostawić kogoś ponownie do sądu, aliquem ad iudicem reducere':
(21) 2.~~ 'odpędzić zło, uwolnić od zła, aliquem liberare a malo':
(22) 3.a. 3. 'oddać właścicielowi to, co zostało zabrane lub wypożyczone, reddere, restituere aliquid': a. bez dopełnienia bliższego:
(23) 3.~
(24) 3.~ 'oddać w całości, bez uszkodzenia, aliquid integrum restituere':
(25) 3.~~ 'zostać oddanym, reddi, restitui':
(26) 3.b. z dopełnieniem bliższym: coś:
(27) 3.~
(28) 3.~
(29) 3.~ przenośnie:
(30) 3.~ 'na nowo obdarzyć łaską, amorem et gratiam alicui restituere':
(31) 3.~ 'przekazać coś na czyjeś dobro, alicui aliquid restituere':
(32) 3.~ 'zwrócić publicznie rzecz ukradzioną przez przychwyconego na gorącym uczynku, furtum deprehensum in publico restituere':
(33) 4. 'wyrównać, wynagrodzić szkodę, odpłacić za dobre lub złe, też wykonać zobowiązanie, restituere, compensare, reparare, remunerari':
(34) 4.~ coś za coś: [złe za dobre wrocić]
(35) 4.~ 'odwzajemnić się czymś za coś, reddere, recompensare':
(36) 4.~ 'spełnić przyrzeczenia, śluby, vota explere, solvere':
(37) 4.~ 'wymierzyć karę, dokonać zemsty, vindictam retribuere, ulcisci':
(38) 4.~ 'wydzielić w niewielkiej ilości, w małych porcjach, parvas alicuius rei partes alicui tribuere':
(39) 4.~ 'odpłacić za dobre, gratiam pro bonitate referre':
(40) 4.~ 'odpłacić za krzywdę przez ukaranie winowajcy, iniuriam alicui illatam compensare malefico punito':
(41) 5. 'doprowadzić do poprzedniego stanu, uczynić takim, jakim ktoś (coś) był (było) poprzednio, reparare, ad statum pristinum reducere':
(42) 5.~~ wrocić się 'odzyskać poprzedni stan, restitui ad statum pristinum':
(43) 5.~ 'odzyskać coś, aliquid recuperare, ad possessionem redire':
(44) 5.~ 'przyjść do siebie, ad se redire, animum recipere':
(45) 5.~ 'odzyskać spokój, uspokoić się, requiem recuperare':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(29) 3.~
Definicjaprzenośnie:
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Wrocy mne wesele (redde mihi laetitiam) zbawena twego
Przykład
w transkrypcji		Wroci mnie wiesiele (redde mihi laetitiam) zbawienia twego
LokalizacjaFl 50, 13, sim. Puł, KartŚwidz, MW 9a.