artykuł hasłowy:  dzierżeć, dzirżeć, dzierżeć się

Jednostki:
(1) 1. 'trzymać (zasadniczo rękami), tenere':
(2) ~
(3) ~ 'podtrzymywać, tenere, sustinere, sublevare':
(4) ~ dzierżący 'podtrzymujący (trwale), trwały, fortiter ac perpetuo sustinens':
(5) ~ o przedmiotach coś podtrzymujących, de rebus tenentibus:
(6) ~ 'trzymać na wodzy, habenis continere':
(7) ~ 'trzymać, powstrzymywać od ucieczki, cohibere, inhibere':
(8) ~ 'chwycić i trzymać, comprehendere':
(9) ~ przenośnie:
(10) 2. 'trzymać w charakterze jeńca, więźnia a. przymusowego zastawu, in custodia tenere, captivum vel pignus tenere, retinere, detinere':
(11) ~
(12) ~
(13) ~ 'wstrzymywać, przeszkadzać, detinere, inhibere, impedire':
(14) 3. 'posiadać jako własność lub dzierżawę, tenere, habere, possidere (bona propria vel conducta, vel pignore capta)': absolute:
(15) ~ coś, kogoś:
(16) ~
(17) ~
(18) ~
(19) ~ 'zatrzymać posiadanie, in possessione remanere':
(20) 4. 'sprawować, pełnić (jakąś funkcję), odbywać, odprawiać (sesje sądowe), fungi (magistratu), tenere, exercere (iudicia)':
(21) ~ 'sprawować władzę, potestate fungi':
(22) 5. 'zachowywać coś, przestrzegać czegoś, separare, observare, retinere':
(23) ~
(24) ~
(25) ~
(26) ~ 'zajmować się, occupari, gerere':
(27) ~ 'trwać z kimś w przymierzu, societatem cum aliquo habere':
(28) 6. 'uważać, uznawać za kogoś, za coś, tenere, habere, putare, existimare':
(29) ~
(30) 7. 'zachowywać coś w pewnym miejscu lub stanie, tenere in loco, in re':
(31) ~ przenośnie:
(32) 8. 'zawierać, obejmować, mieścić w sobie, capere, continere, habere':
(33) ~ 'symbolizować, symbolicznie w sobie mieścić, continere (sensu allegorico)':
(34) 9. 'wytrzymywać, znosić, tolerare':
(35) 10.a. 10. dzierżeć się 'utrzymywać łączność, trwać przy czymś a. przy kimś, haerere, adhaerere': a. konkretnie:
(36) ~b. przenośnie:
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(22) 5.
Definicja'zachowywać coś, przestrzegać czegoś, separare, observare, retinere':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Iakokoly s starosczi bilo dzirzano (licet antiquitus fuerit observatum, Dział 30: podlug starych praw bylo vloszono), ysz kmyecz drvgego kmyecza zabyyącz, zaplacziw trzy grziwny groszow, od vini mąszoboystwa praw bival
Przykład
w transkrypcji		Jakokoli z starości było dzirżano (licet antiquitus fuerit observatum, Dział 30: podług starych praw było włożono), iż kmieć drugiego kmiecia zabijąc, zapłaciw trzy grzywny groszow od winy mężobojstwa praw bywał
LokalizacjaSul 41.