artykuł hasłowy:  nosić (się)

Jednostki:
(1) 1.a. 1. 'trzymając coś na rękach, plecach itp. chodzić z tym, dźwigać, też przenosić z miejsca na miejsce, zanosić dokądś, przynosić, doręczać, dostarczać komuś, ferre, gerere, gestare, portare, item transferre, afferre': a. bez określonego bezpośrednio kierunku i oznaczonego lokalnie celu bądź też wielokrotnie, często, zwykle:
(2) ~
(3) ~
(4) ~ 'pracować w jarzmie, iugum ferre':
(5) ~ 'nosze, lectica, grabatum':
(6) ~ nosić się 'być noszonym, dać się nosić, portari, ferri':
(7) ~ 'mieścić w sobie, zawierać, continere, complecti, comprehendere':
(8) ~ (o ciąży):
(9) ~
(10) ~ 'zachowywać w pamięci, pamiętać, aliquid memoria comprehendere, tenere':
(11) ~ 'trzymać, podtrzymywać, dźwigać (bez ruchu), sustinere, gestare':
(12) b.aa. b. w określonym kierunku, do oznaczonego lokalnie celu, jednokrotnie lub tam i z powrotem: aa. w znaczeniu niedokonanym 'nieść, przynosić, ferre, portare, afferre' (de actione nondum perfecta):
(13) ~bb. w znaczeniu dokonanym 'zanieść, przynieść, wynieść, dostarczyć, doręczyć, ferre, portare, afferre' (de actione perfecta):
(14) 2. 'mieć, mieć przy sobie, z sobą, na sobie, secum portare, secum ferre, habere':
(15) ~
(16) ~
(17) 3. 'ubierać się, chodzić w czymś, mieć na sobie, gestare aliquid vestitum, amictum esse aliqua re':
(18) ~
(19) 4. 'cierpieć, znosić, wytrzymywać, ferre, pati':
(20) 5. 'unosić, wznosić, podnosić, sursum tollere, elevare':
(21) ~ 'trzymać wysoko, dostojnie, aliquid erectum celsumque ferre':
(22) ~ 'osiągać coraz wyższe dostojeństwa, altiores gradus dignitatum consequi':
(23) 6. 'wykonywać, czynić, agere, gerere, praestare':
(24) 7. 'rodzić, na świat wydawać, gignere, generare, ferre': [ziele nosząc siemię]
(25) 8. 'dawać, składać, ofiarowywać, dare, afferre, offerre':
(26) 9. 'składać przysięgę, przysięgać, ius iurandum praestare' (?):
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(14) 2.
Definicja'mieć, mieć przy sobie, z sobą, na sobie, secum portare, secum ferre, habere':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Czwyrdzimi, aby, poky oczecz zyw, szadny syn swey pyeczączy nye noszyl (portare... non praesumant), gedno oczczowey pyeczaczi vszywal
Przykład
w transkrypcji		Ćwirdzimy, aby poki ociec żyw, żadny syn swej pieczęci nie nosił (portare... non praesumant), jedno oćcowej pieczęci używał
LokalizacjaDział 10.