artykuł hasłowy:  (wejść) wnić, wnijć

Jednostki:
(1) 1.a. 1. (podmiotem istota żywa, subiectum est animans) 'dostać się, wkroczyć do wnętrza czegoś, w obręb czegoś, przyjść do kogoś, czegoś, inire, ingredi, introire, intrare': w niektórych cytatach można dziś podstawić czasownik przedrostkowy niedokonany '(w)chodzić, przychodzić, ambulare, ire, venire': a. bez wskazania obiektu docelowego (w tekście polskim) lub z określeniami wyrażonymi bez użycia form deklinacyjnych:
(2) ~
(3) ~ bez wskazania obiektu docelowego, ale z oznaczeniem celu przybycia: ku czemuś:
(4) ~ ze zdaniem:
(5) ~ cel wyrażony w następnym zdaniu łącznym:
(6) ~ obiekt docelowy wskazany przysłówkiem:
(7) b.aa. b. ze wskazaniem obiektu docelowego z użyciem form deklinacyjnych: aa. gen. do kogoś:
(8) ~ do czegoś:
(9) ~ 'umrzeć, mori':
(10) bb. dat. k(u) komuś:
(11) ~ ku czemuś:
(12) cc. acc. na coś:
(13) ~ 'przylecieć, advolare':
(14) ~ acc. pod coś:
(15) ~ przed kogoś:
(16) ~ acc. w kogoś:
(17) ~ acc. w coś:
(18) ~ 'dostać się do nieba, dostąpić zbawienia, caelum ascendere, salvatum esse':
(19) ~ 'umrzeć, zostać pogrzebanym, mori, sepulcro condi':
(20) ~ 'dostać się do piekła, zostać potępionym, in infernum descendere, damnatum esse':
(21) ~ 'wrócić gdzieś, reverti':
(22) c. ze wskazaniem miejsca przejścia: przez kogoś, coś:
(23) ~ czymś:
(24) 2. (dopełnieniem nazwy czynności lub stanu) 'zacząć czynność lub znaleźć się w jakimś stanie, ulec cudzemu działaniu, inire, inchoare, alicuius actione affici': wnić w boj 'przystąpić do walki, proelium inire':
(25) ~ 'ściągnąć na siebie klątwę, przekleństwo, maledictionem incurrere':
(26) ~ 'dostać się do nieba, dostąpić zbawienia, caelum ascendere, salvatum esse':
(27) ~ 'ulec pokusie, in tentationem induci':
(28) ~ 'rozpocząć proces sądowy, litem inire':
(29) ~ 'spowinowacić się, affinem fieri':
(30) ~ 'zacząć się naradzać, naradzić się, consilium inire, consiliari':
(31) ~ 'zachorować na trąd, lepra affici':
(32) ~ 'zacząć rozpaczać, wpaść w rozpacz, desperare, ad desperationem pervenire':
(33) ~ 'wejść w przymierze, zawrzeć z kimś jakiś układ, foedus inire':
(34) ~
(35) ~ 'doznać czegoś, np. czci, sprawiedliwości, aliqua re, e. g. honore, iustitia, affici':
(36) 3. 'wstąpić na coś, wspiąć się na górę, ascendere, in locum editiorem conscendere':
(37) 4. (podmiotem czynności mężczyzna, obiektem kobieta) wnić do kogoś, k(u) komuś 'odbyć z kimś stosunek płciowy, coire cum femina':
(38) 5. (podmiotem rzecz, zjawisko fizyczne lub pojęcie abstrakcyjne, subiectum est res concreta vel abstracta) 'przeniknąć, wedrzeć się, rozprzestrzenić się, też nastać, intrare, inire, advenire, subire':
(39) ~
(40) ~
(41) 6. (podmiotem zaimek a. podmiotu brak) wejść w obyczaj, w prawo, na przysłowie 'stać się obyczajem, prawem, przysłowiem, ius, proverbium fieri':
(42) ~ 'przytrafić się komuś, spotkać kogoś, alicui contingi':
(43) 7. użycia specjalne: (o śmierci, de morte) wnić w poły, wnić miedzy coś 'pośredniczyć, intercedere':
(44) ~ 'zginąć, przepaść, stracić znaczenie, ulec zniszczeniu, ad nihilum redigi':
(45) ~ (o majątku, de hereditate) wnić z czyjejś ręki na inną rękę 'zmienić właściciela, possessorem mutare':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(38) 5.
Definicja(podmiotem rzecz, zjawisko fizyczne lub pojęcie abstrakcyjne, subiectum est res concreta vel abstracta) 'przeniknąć, wedrzeć się, rozprzestrzenić się, też nastać, intrare, inire, advenire, subire':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Wnydzely ogyen (si egressus ignis Ex 22, 6) y szeszze czyge szboze na polu..., then, ot kogo ogyen wysedl, zaplaczy szkoda XV p. post.
Przykład
w transkrypcji		Wnidzie li ogień (si egressus ignis Ex 22, 6) i zeżże czyje zboże na polu..., ten, od kogo ogień wyszedł, zapłaci szkodę XV p. post.
LokalizacjaKałużn 285.