artykuł hasłowy:  brać

Jednostki:
(1) 1.a. 1. 'brać, capere': a. 'brać, ujmować, accipere, sumere, haurire, petere':
(2) ~
(3) ~
(4) ~ 'zbierać':
(5) ~ 'podbierać':
(6) ~ 'czerpać':
(7) b. w stałych połączeniach: brać imię 'wymawiać imię, używać':
(8) ~ 'nubere':
(9) ~
(10) ~ 'umacniać się':
(11) ~ 'apelować':
(12) ~
(13) ~ 'brać mieszkanie':
(14) ~ 'ponosić szkodę':
(15) ~ 'cierpieć':
(16) ~ 'radzić się':
(17) ~ 'naśladować':
(18) ~ 'skłaniać się':
(19) ~ 'odbierać przysięgę':
(20) ~ z wyrażeniem przyimkowym: brać na się (zbroję) 'ubierać się':
(21) ~
(22) ~ 'przekazywać na kogoś':
(23) ~ (w formule przysięgi): 'przerzucać odpowiedzialność'
(24) ~
(25) ~ 'żebrać':
(26) ~ 'dziedziczyć':
(27) ~ 'przenieść pod (inną) jurysdykcję':
(28) ~ 'mieścić':
(29) ~ 'uwalniać z niewoli':
(30) ~ 'pozbawiać życia':
(31) ~ 'wnosić, przypuszczać':
(32) 2. (o pieniądzach, daninach, czynszach, jałmużnie itp.) 'pobierać, otrzymywać, dostawać':
(33) ~
(34) ~
(35) ~
(36) 2.1. z wyrażeniami przyimkowymi: od kogoś, czegoś:
(37) ~ u kogoś:
(38) ~ z kogoś, czegoś:
(39) ~ za coś:
(40) 3. 'zabierać, zajmować, grabić, rapere, auferre, occupare, furari, pignerari':
(41) ~
(42) ~
(43) ~
(44) ~
(45) ~ 'zajmować':
(46) ~ 'fantować':
(47) ~
(48) ~
(49) ~
(50) ~ 'kraść':
(51) 4. 'wybierać, eligere':
(52) ~
(53) 5.a. 5. brać się: a. 'iść, proficisci, se conferre': absolute:
(54) ~ z wyrażeniami przyimkowymi: do czegoś (miasta lub kraju):
(55) ~ 'do kogoś':
(56) ~ od kogoś, czegoś:
(57) ~ z czegoś:
(58) ~ 'udawać się do (wyższego) sądu, odwoływać się, appellare':
(59) ~
(60) b. 'sposobić się, se parare':
(61) c. 'podawać się za kogoś, se exhibere aliquem':
(62) d. 'opierać się, resistere':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajnieciągła autosemantyczna
Numer(13) ~
Jednostka
nieciągła		brać bydlenie
Definicja'brać mieszkanie':
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Vstawyami..., ze gdi ktori kmyecz... nye wczinyf prawa w zyemy naschey vstawyonego... panu swemu, ot kthorego wischedl, w drugego zyemyanyna vyes bidlenya w ney bracz yestbi syąn przemyenyl albo przenosl (quod cum quis kmetho... non exhibito iure... domino suo, a quo recessit in alterius terrigenae villam, incolatum in eadem accepturus, se transtulerit)..., ten isti slyachczicz..., do ktorego rzeczoni kmyecz vczyekl..., ku placzenyu prawa... pyrw[i]schemu panu przerzeczonego kmyecza ma przypandzicz
Przykład
w transkrypcji		Ustawiamy..., że gdy ktory kmieć... nie uczyniw prawa w ziemi naszej ustawionego... panu swemu, ot ktorego wyszedł w drugiego ziemianina wieś, bydlenie w niej brać jest by się przemienił albo przeniosł (quod cum quis kmetho... non exhibito iure... domino suo, a quo recessit in alterius terrigenae villam, incolatum in eadem accepturus, se transtulerit)..., ten isty ślachcic..., do ktorego rzeczony kmieć uciekł..., ku płaceniu prawa... pirwszemu panu przerzeczonego kmiecia ma przypędzić
LokalizacjaSul 100.