artykuł hasłowy:  brać

Jednostki:
(1) 1.a. 1. 'brać, capere': a. 'brać, ujmować, accipere, sumere, haurire, petere':
(2) ~
(3) ~
(4) ~ 'zbierać':
(5) ~ 'podbierać':
(6) ~ 'czerpać':
(7) b. w stałych połączeniach: brać imię 'wymawiać imię, używać':
(8) ~ 'nubere':
(9) ~
(10) ~ 'umacniać się':
(11) ~ 'apelować':
(12) ~
(13) ~ 'brać mieszkanie':
(14) ~ 'ponosić szkodę':
(15) ~ 'cierpieć':
(16) ~ 'radzić się':
(17) ~ 'naśladować':
(18) ~ 'skłaniać się':
(19) ~ 'odbierać przysięgę':
(20) ~ z wyrażeniem przyimkowym: brać na się (zbroję) 'ubierać się':
(21) ~
(22) ~ 'przekazywać na kogoś':
(23) ~ (w formule przysięgi): 'przerzucać odpowiedzialność'
(24) ~
(25) ~ 'żebrać':
(26) ~ 'dziedziczyć':
(27) ~ 'przenieść pod (inną) jurysdykcję':
(28) ~ 'mieścić':
(29) ~ 'uwalniać z niewoli':
(30) ~ 'pozbawiać życia':
(31) ~ 'wnosić, przypuszczać':
(32) 2. (o pieniądzach, daninach, czynszach, jałmużnie itp.) 'pobierać, otrzymywać, dostawać':
(33) ~
(34) ~
(35) ~
(36) 2.1. z wyrażeniami przyimkowymi: od kogoś, czegoś:
(37) ~ u kogoś:
(38) ~ z kogoś, czegoś:
(39) ~ za coś:
(40) 3. 'zabierać, zajmować, grabić, rapere, auferre, occupare, furari, pignerari':
(41) ~
(42) ~
(43) ~
(44) ~
(45) ~ 'zajmować':
(46) ~ 'fantować':
(47) ~
(48) ~
(49) ~
(50) ~ 'kraść':
(51) 4. 'wybierać, eligere':
(52) ~
(53) 5.a. 5. brać się: a. 'iść, proficisci, se conferre': absolute:
(54) ~ z wyrażeniami przyimkowymi: do czegoś (miasta lub kraju):
(55) ~ 'do kogoś':
(56) ~ od kogoś, czegoś:
(57) ~ z czegoś:
(58) ~ 'udawać się do (wyższego) sądu, odwoływać się, appellare':
(59) ~
(60) b. 'sposobić się, se parare':
(61) c. 'podawać się za kogoś, se exhibere aliquem':
(62) d. 'opierać się, resistere':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(51) 4.
Definicja'wybierać, eligere':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Ysz pryszyasznyczy maya gynne przyszyasznyky wybyeracz, tho yesth nam dobrze pamyąthno a yesth podlug... prawa..., thedy yeszlysczye wy thakowy brany y poszthawyeny podlug waszego stharego obyczaya, mozeczye dobrze w lawyczy na szadzye szyedzyecz y prawo wyrzecz
Przykład
w transkrypcji		Iż przysiężnicy mają jinne przysiężniki wybierać, to jest nam dobrze pamiętno a jest podług... prawa..., tedy jesliście wy takowy brani i postawieni podług waszego starego obyczaja, możecie dobrze w ławicy na sądzie siedzieć i prawo wyrzec
LokalizacjaOrtMac 44.
Uwagi[Według Biblioteki zabytków... wyraz hasłowy należy czytać jako wybrani. Tak też w haśle wybrać w Sstp.] [Cytat w transliteracji został skorygowany z: poszthowyeny na: poszthawyeny.]